زندگینامه حضرت معصومه سلام الله علیها

نام شریف آن بزرگوار فاطمه ومشهورترین لقب آن حضرت، «معصومه» است. پدر بزرگوارش امام هفتم شیعیان حضرتموسى بن جعفر علیه السلام و مادر مكرمه‌اش حضرت نجمه خاتون سلام اللهعلیها است . آن بانو مادر امام هشتم نیز هست . لذا حضرت معصومه سلام اللهعلیها با حضرت رضا علیه السلام از یك مادر هستند.
ولادت آن حضرت در روز اولذیقعده سال 173 هجرى قمرى در مدینه منوره واقع شده است. دیرى نپایید كه درهمان سنین كودكى مواجه با مصیبت شهادت پدر گرامى خود در حبس هارون در شهربغداد شد. لذا از آن پس تحت مراقبت و تربیت برادر بزرگوارش حضرت على بنموسى الرضا علیه السلام قرار گرفت.
در سال 200 هجرى قمرى در پىاصرار و تهدید مأمون عباسى سفر تبعیدگونه حضرت رضا علیه السلام به مروانجام شد و آن حضرت بدون این كه كسى از بستگان و اهل بیت خود را همراهببرند راهى خراسان شدند.
ولادتآن حضرت در روز اول ذیقعده سال 173 هجرى قمرى در مدینه منوره واقع شدهاست. دیرى نپایید كه در همان سنین كودكى مواجه با مصیبت شهادت پدر گرامىخود در حبس هارون در شهر بغداد شد. لذا از آن پس تحت مراقبت و تربیت برادربزرگوارش حضرت على بن موسى الرضا علیه السلام قرار گرفت.
یك سال بعد از هجرت برادر، حضرتمعصومه سلام الله علیها به شوق دیدار برادر و ادای رسالت زینبی و پیامولایت به همراه عده‌اى از برادران و برادرزادگان به طرف خراسان حركت كرد ودر هر شهر و محلى مورد استقبال مردم واقع مى‌شد. این جا بود كه آن حضرتنیز همچون عمه بزرگوارشان حضرت زینب سلام الله علیها پیام مظلومیت و غربتبرادر گرامیشان را به مردم مؤمن و مسلمان مى‌رساندند و مخالفت خود واهل‌بیت علیهم السلام را با حكومت حیله‌گر بنى‌عباس اظهار مى‌كرد. بدینجهت تا كاروان حضرت به شهر ساوه رسید عده‌اى از مخالفان اهل‌بیت كه ازپشتیبانى مأموران حكومت برخوردار بودند، سر راه را گرفتند و با همراهانحضرت وارد جنگ شدند، در نتیجه تقریباً همه مردان كاروان به شهادت رسیدند،حتى بنابر نقلى حضرت معصومه سلام الله علیها را نیز مسموم كردند.
به هر حال، یا بر اثر اندوهو غم زیاد از این ماتم و یا بر اثر مسمومیت از زهر جفا، حضرت فاطمه معصومهسلام الله علیها بیمار شدند و چون دیگر امكان ادامه راه به طرف خراساننبود قصد شهر قم را نمود. پرسید: از این شهر«ساوه» تا «قم» چند فرسنگ است؟آن چه بود جواب دادند، فرمود: مرا به شهر قم ببرید، زیرا از پدرم شنیدم كهمى‌فرمود: شهر قم مركز شیعیان ما است. بزرگان شهر قم وقتى از این خبر مسرتبخش مطلع شدند به استقبال آن حضرت شتافتند؛ و در حالى كه «موسى بن خزرج» بزرگ خاندان «اشعرى» زمام ناقه آن حضرت را به دوش مى‌كشید و عده فراوانىاز مردم پیاده و سواره گرداگرد كجاوه حضرت در حركت بودند، حدوداً در روز 23 ربیع الاول سال 201 هجرى قمرى حضرت وارد شهر مقدس قم شدند. سپس در محلىكه امروز «میدان میر» نامیده مى‌شود شتر آن حضرت در مقابل در منزل «موسىبن خزرج» زانو زد و افتخار میزبانى حضرت نصیب او شد.
آن بزرگوار به مدت 17 روز دراین شهر زندگى كرد و در این مدت مشغول عبادت و راز و نیاز با پروردگارمتعال بود. محل عبادت آن حضرت در مدرسه سِتّیه به نام «بیت النور» هماكنون محل زیارت ارادتمندان آن حضرت است.
سرانجام در روز دهم ربیعالثانى و «بنا بر قولى دوازدهم ربع الثانى» سال 201 هجرى پیش از آن كهدیدگان مباركش به دیدار برادر روشن شود، در دیار غربت و با اندوه فراواندیده از جهان فرو بست و شیعیان را در ماتم خود به سوگ نشاند. مردم قم باتجلیل فراوان پیكر پاكش را به سوى محل فعلى كه در آن روز بیرون شهر و بهنام «باغ بابلان» معروف بود تشییع نمودند. همین كه قبر مهیا شد در این كهچه كسى بدن مطهر آن حضرت را داخل قبر قرار دهد دچار مشكل شدند، كه ناگاهدو تن سواره كه نقاب به صورت داشتند از جانب قبله پیدا شدند و به سرعتنزدیك آمدند و پس از خواندن نماز یكى از آن دو وارد قبر شد و دیگرى جسدپاك و مطهر آن حضرت را برداشت و به دست او داد تا در دل خاك نهان سازد.
آن دو نفر پس از پایان مراسم بدون آن كه با كسى سخن بگویند بر اسب‌هاى خود سوار و از محل دور شدند.
آنبزرگوار به مدت 17 روز در این شهر زندگى كرد و در این مدت مشغول عبادت وراز و نیاز با پروردگار متعال بود. محل عبادت آن حضرت در مدرسه ستیه بهنام «بیت النور» هم اكنون محل زیارت ارادتمندان آن حضرت است.
بنا به گفته بعضی از علما به نظرمى‌رسد كه آن دو بزرگوار، دو حجت پروردگار: حضرت رضا و امام جوادعلیهماالسلام باشند چرا كه معمولاً مراسم دفن بزرگان دین با حضور اولیاءالهی انجام شده است.
پس از دفن حضرت معصومه سلامالله علیها موسى بن خزرج سایبانى از بوریا بر فراز قبر شریفش قرار داد تااین كه حضرت زینب فرزند امام جواد علیه السلام به سال 256 هجرى قمرى اولینگنبد را بر فراز قبر شریف عمه بزرگوارش بنا كرد و بدین سان تربت پاك آنبانوى بزرگوار اسلام قبله‌گاه قلوب ارادتمندان به اهل‌بیت علیهم السلام ودارالشفای دلسوختگان عاشق ولایت و امامت شد.